حامدرحیمی پنجکی

يك ورزشكار نوجوان ( به خصوص فردي كه در حال رشد است) نسبت به هر زمان ديگري از زندگي نياز بيشتري به كالري دارد . انرژي مورد نياز همچنين به نوع ورزش تخصصي و برنامه‌ تمرين شما بستگي دارد. يك دختر نوجوان با جثه متوسط كه داراي فعاليت متوسط و هنوز در حال رشد است به حدود 2200 كالري در روز نياز دارد، حال آنكه يك دختر 15 ساله با جثه كوچك كه رشدش كامل شده به حدود 1800 كالري يا كمتر نياز دارد. پسران نوجوان بالاخص نياز بسياري به كالري دارند. يك پسر نوجوان در حداكثر رشد ممكن است به 4000 كالري در روز احتياج داشته باشد . ميزان كالري كه در ورزش نيز مي سوزد متفاوت است تمرين پيش از يك فصل در يك تيم فوتبال ممكن است در روز 500 كالري يا بيشتر بسوزاند.
 

كربوهيدارتها :
كربوهيدارتها بهترين سوخت براي ورزشكاران هستند چرا كه در مقايسه با چربي و پروتئين نياز به اكسي‍ژن كمتري دارند. در صورتي كه به اندازه كافي از كربوهيدراتها استفاده كنيد قادر خواهد بود شديدتر ورزش كنيد. (چه در هنگام ورزش و چه در مسابقه )
 

يك رژيم كربوهيدارت به شماره اجازه مي دهد كه به خاطر بازسازي ذخاير كربوهيدارتي و كاهش زمان بازكشت و حالت اوليه سخت‌تر تمرين نماييد. رژيم غذايي در زمان تمرين به ويژه حائز اهميت است. چرا كه اگر شما قادر به تمرين شديد‌تر باشيد، در طي مسابقه نيز به سطوح بالاتري از كارايي مي رسيد. هر بادي 60-50 درصد كالري مصرفي خود را از كربوهيدارتها تأمين كند. به عنوان يك ورزشكار شما حتي به مقادير بيشتري در حد 70-60 در صد كالري مصرفي 10-6 گرم به ازاي هر كيلوگرم از وزن بدن نياز خواهد داشت . در صورتي كه يك ورزشكار استقامتي هستيد، نياز شما به كربوهيدارت مي تواند تا 90-70 درصد كالري مورد نياز روزانه شما افزايش يابد.
 

غذاهاي كم محتوا ذخاير كربوهيدرات بدن شما را كاهش خواهد داد و انر‍ژي شما را تحليل خواهند برد به نحو مشابه، در صورتي كه به جاي كربوهيدراتها از غذاهاي پرچرب و پروتئين استفاده كنيد، نخواهيد توانست انر‍ژي مناسب براي تمرين و مسابقه مطلوب را تأمين نمايد.
پروتئين :
 

زمانيكه به عنوان منبع maintenance انر‍ژي به كار رود پروتئين در رشد، نگه دارد و ترميم بافتهاي بدن دخالت دارد. برخلاف كربوهيدارتها يك سوخت گرانبها و كم بازده به شمار مي آيد. از آن جهت گرانبها محسوب مي شود كه به خاطر مصرف شدن به عنوان سوخت ، پروتئين نخست بايد به كربوهيدارت يا چربي تبديل شود كه مستلزم صرف انر‍ژي و توليد سموم است. شما براي دفع سموم آب را از دست مي دهيد كه مي تواند به كم آبي (دهيدراسيون ) منجر شود كه خطري براي ورزشكاران است . از جهت كم بازده است كه استفاده از پروتئين به منظور تأمين انرژي با نقش اوليه پروتئين يعني رشد، نگهداري و ترميم بدن سازگار نيست .
 

از آنجا كه بدن ورزشكاران كمي بيشتر درمعرض آسيب و جراحت مي باشد ، نياز ورزشكار به پروتئين كمي بيشتر از يك فرد غير ورزشكار است. در صورتي كه ورزشكار به برنامه‌هاي پرورش اندام و افزايش حجم عضله مي پردازد ، نياز به پروتئين بيشتري دارد. براي ورزشكاران استقامتي پروتئين نقش يك باك سوختي ذخيره و به عنوان پشتيباني كربوهيدارتها سوخت اصلي را ايفا مي كند. در كتب، توصيه مي شود كه يك ورزشكار درحال رشد حدود 5/1 گرم پروتئين به ازاي هر كيلوگرم از وزن بدن مصرف كند. استفاده از يك ر‍ژيم متعادل نياز پروتئيني ورزشكار را تأمين مي كند و نيازي به مكمل‌هاي پروتئيني وجود ندارد. مصرف زياد پروتئين مي تواند با افزايش ازت، اوره و آمونيوم موجب ضعف شديد گردد. در ورزشكاراني كه فراورده‌هاي گوشتي و لبني را مصرف نمي كنند يا رژيم هاي خاص گياهخواري دارند ممكن است نياز به پروتئين تأمين نشود.
 

به هر حال هميشه بايد اين 8 نكته را مد نظر قرار داد كه رشد عضلاني با خوردن غذاهاي پر پروتئين افزايش نمي‌يابد بلكه ورزش است كه باعث بزرگي عضلات مي گردد.
چربي :
با وجود آنكه اغلب ورزشكاران تلقي نامناسبي از چربي دارند، شما بايد بدانيد كه چربي يك ماده مغذي ضروري است و نقشهاي حياتي زيادي را ايفا مي كند.
چربي پوست و بدن را تشكيل مي دهد.
 

از طريق ساخت هورمونها بدنتان را تنظيم مي‌كند.
به حالت عايق و محافظ براي احشاي داخلي عمل مي كند .
به ترميم بافتهاي آسيب ديده و جنگ با عفونت ها كمك مي كند.
 

منبعي براي انر‍ژي است.
چربيها راهي براي ذخيره انر‍ژي در بدن هستند. چربيها را به عنوان يك باك ذخيره در نظر بگيريد: شما دوست داريد كه سوخت ذخيره كافي داشته باشيد ولي يك باك سنگين به قيمت ازدست رفتن سرعت و قدرت شما تمام مي شود.
 

ورزشكاران تقريباً به همان اندازه افراد غير ورزشكار به چربي نياز دارند. ولي از آنجا كه ورزشكاران به كالريهاي بيشتري نيازمندند و بايد نياز مضاعف خود به كالري را از كربوهيدارتها تأمين كنند، درصد توصيه شده كالري از چربي كمتر است (25-20 درصد براي ورزشكاران درمقابل 30-20 درصد براي غير ورزشكار)